dinsdag 30 januari 2018

Meervoudige intelligenties – Howard Gardner

De Amerikaanse hoogleraar Howard Gardner ontwikkelde in de jaren tachtig zijn theorie over meervoudige intelligentie. In de ogen van Gardner is intelligentie het cognitief processen en herschikken van informatie en hebben mensen hierin verschillende manieren ontwikkeld die relatief onafhankelijk van elkaar zijn.

Volgens Gardner zijn er meerdere manieren om intelligent te zijn: de ene mens is verbaal heel sterk en leert gemakkelijk door gebruik te maken van taal. De andere ziet snel verbanden of logische gevolgen, een derde blinkt uit in ruimtelijk inzicht of maakt op een natuurlijke manier gebruik van klanken en ritmes.

Elk mens heeft in beginsel de beschikking over alle intelligenties, maar onder invloed van milieu en opvoeding ontstaan bij iedereen in de loop van de tijd zowel een meer ontwikkelde als een onderontwikkelde vormen van intelligentie.


Gardner onderscheidt meervoudige intelligenties:

Verbaal-linguistisch
De verbaal-linguïstische intelligente mens richt zich vooral op taal. Ze houden van het lezen en schrijven van verhalen.

De verbaal-linguïstische intelligente mens:
- leest graag, snel en met inzicht,
- een grote woordenschat,
- in woorden,
- makkelijk,
- ideeën onder woorden brengen,
- goed argumenteren,
- nieuwe begrippen snel op.

Adviezen om de mondeling-taalkundige intelligentie te verbeteren:


1) Houd een dagboek bij van dingen die jou fascineren of interesseren.

2) Schrijf over een land of stad die je wilt bezoeken.
3) Schrijf een literair meesterwerk.

Logisch-mathematisch
De logisch-mathematisch intelligente mens vindt het fijn om met cijfers te werken. Ze houden van het oplossen van problemen en het leggen van verbanden.

De logisch-mathematisch intelligente mens:
- analyseert,
- ordent en structureert,
- is sterk in oorzaak-gevolg verbanden,
- speelt graag met cijfers,
- overweegt bij het oplossen van problemen,
- redeneert logisch,
- denkt kritisch.

Adviezen om de wiskundig-logische intelligentie te verbeteren:

1) Speelkaart spelen.

2) Breek een geheime codes.

3) Doe mee aan een wiskunde wedstrijd.

Visueel-ruimtelijk
Visueel-ruimtelijk intelligente mensen knutselen graag. Ze houden van ordenen en ruimtelijke relaties, vormen en kleuren. Ze hebben vaak een goed richtingsgevoel.

De visueel-ruimtelijk intelligente mens:
- denkt in beelden,
- houdt van kleur en vorm,
- neemt de werkelijkheid waar via ruimte, kleuren en vormen,
- heeft gevoel voor kleurnuances,
- tekent vaak figuurtjes of maakt krabbels,
- experimenteert met schetsen of ontwerpen,
- kan zich snel oriënteren,
- heeft een sterk gevoel voor ruimtelijke verhoudingen.

Adviezen om de Visueel-ruimtelijke intelligentie te verbeteren:

1) puzzels spelen.

2) Schaken.

3) gebruik Google Earth en Google Maps.

Muzikaal-ritmisch
De muzikaal-ritmisch intelligente mens houdt van luisteren naar en maken van muziek. Ze denken veelal in maat, ritmes en patronen. Deze deelnemers zijn auditief ingesteld.

De muzikaal-ritmisch intelligente mens:
- luistert graag naar muziek,
- pikt snel melodielijnen op,
- bespeelt graag een muziekinstrument,
- houdt van rijmen,
- kan werken met ritmes en melodieën,
- neuriet en houdt van zingen,
- heeft een sterk gevoel voor ritme,
- kan melodieus praten en vertellen.

Adviezen om de muzikale intelligentie te verbeteren:

1) zing
2) Leer een instrument te bespelen.
3) Luister naar verschillende soorten muziek.

Lichamelijk-kinesthetisch
De lichamelijk-kinesthetisch intelligente mens houdt van lichamelijke activiteiten, toneelspelen en fysieke vaardigheden.

De lichamelijk-kinesthetisch intelligente mens:
- is graag in beweging,
- sport meestal graag,
- reageert meestal met trefzekere bewegingen,
- voelt goed aan hoe het eigen lichaam te gebruiken,
heeft een fijne motoriek,
- sleutelt of knutselt graag,
- leert gemakkelijk door te doen of te spelen,
- heeft een sprekende mimiek.

Adviezen om de lichamelijk-kinesthetisch intelligentie te verbeteren:

1) Sporten.

2) Volg acteerlessen.

Interpersoonlijk
De interpersoonlijk intelligente mens houdt ervan te communiceren met anderen, uit te wisselen en te ervaren met anderen.

De interpersoonlijk intelligente mens:
- houdt van contact met anderen,
- houdt van uitwisselen,
- werkt graag samen,
- voelt scherp aan wat anderen bezig houdt,
- voelt zich prettig in groepen,
- houdt van gezelligheid en feestjes,
- geeft makkelijk en graag,
- is graag bereid anderen te helpen.

Adviezen om de interpersoonlijke intelligentie te verbeteren:

1) empathisch optellen.

2) socialiseren.

Intrapersoonlijk
De intrapersoonlijk intelligente mens denkt graag na over gevoelens, stemmingen en herinneringen.

De intrapersoonlijk intelligente mens:
- kent eigen sterke en zwakke kanten goed,
- houdt zich graag op de achtergrond,
- leeft in een eigen wereld,
- houdt van dagdromen,
- neemt scherp waar wat er gebeurt,
- denkt goed na over wat te zeggen,
- is een denker pur sang,
- kan poëtisch en romantisch zijn,
- houdt van stilte.

Adviezen om de intrapersoonlijke intelligentie te verbeteren:

1) Formuleer je eigen persoonlijke ontwikkelingsplan.
2) Een persoonlijke peptalk.

Naturalistisch
De naturalistisch intelligente mens observeert graag natuurlijke verschijnselen.

Gardner onderscheidt in zijn basiswerk uit 1983 zeven vormen van intelligentie. Later, in 1995, heeft hij een achtste, de natuurgerichte intelligentie, toegevoegd.


De eerste drie vormen van intelligentie worden als zodanig breed erkend, de overige in mindere mate. Nummer acht, de natuurgerichte intelligentie, nauwelijks.

De ene intelligentie is niet beter dan de andere en elke intelligentie heeft zo zijn voordelen en beperkingen.


In onze samenleving, in het bijzonder op de scholen, worden de eerste twee vormen van intelligentie, de linguïstische- en de mathematisch logische intelligentie, het meest gewaardeerd en gestimuleerd.