Gino Camp over effectieve leerstrategie

 Dr. Eric Kluijfhout spreekt met dr. Gino Camp over effectieve leerstrategie.

Dhr. Gino Camp noemt in de masterclasslezing ‘Effectieve leerstrategieën’ onderstaande tien leerstrategieën gebaseerd op een monografie van Dunlosky, Rawson, Marsh, Nathan en Willingham (2013) met beschrijvingen en onderzoeken rondom (de effectiviteit van) tien leerstrategieën onder basisschoolleerlingen, scholieren en studenten (adolescenten). Het doel van de monografie is om de lerenden aan te sporen tot de meest geschikte, effectieve leerstrategie(ën) voor een (specifieke) leertaak. Deze auteurs hebben in een meta-analyse om de effectiviteit van de tien leerstrategieën te bepalen, de bruikbaarheid en (potentiële) beperkingen per strategie gegeneraliseerd over vier categorieën, namelijk leermaterialen, leercondities, student karakteristieken en criterium taken, onder diverse doelgroepen.

Leerstrategieën. Effectiviteit
1. Spreiden van leer- en oefenmomenten over de tijd. ++
2. (Zichzelf) Toetsen: het ophalen van de eerder geleerde stof uit het geheugen. ++
3. Zelfverklaren: hardop uitleggen van nieuwe stof aan jezelf of anderen. +
4. Elaboratieve ondervraging: uitleggen waarom een bepaald feit waar is. +
5. Variatie in vraagtypen door verschillende soorten problemen en materialen tijdens het oefenen. +
6. Visualiseren: een mentale voorstelling vormen van de stof tijdens het lezen of luisteren. -
7. Samenvatting schrijven van de lesstof. -
8. Arceren / Onderstrepen van mogelijk belangrijke informatie. -
9. Herbestuderen van de lesstof. -
10. Kernwoorden of sleutelbegrippen genereren over de stof. -

http://portal.ou.nl/web/topic-effectieve-leerstrategieen/blog/-/asset_publisher/UcI9/blog/id/31701495

Effectiveness	Method
High Effective	· Practice Testing · Distributed Learning
Moderate Effectiveness	· Elaborate Interrogation · Self-Explanation · Interleaved Practice
Low Effectiveness	· Summarisation · Highlighting/Underlining · Keyword mnemonic · Imagery for Test · Re-Reading

https://www.aft.org/sites/default/files/periodicals/dunlosky.pdf

The Ineffective Ones Hier volgen vijf methoden die een laag rapportcijfer krijgen omdat ze inefficiënt zijn of alleen nut hebben bij bepaalde vormen van leren en wanneer de stof slechts korte tijd onthouden hoeft te worden. Naar eigen zeggen hebben de meeste leerlingen de gewoonte de tekst verschillende keren te herlezen en bepaalde woorden en zinnen te onderstrepen of te markeren met een viltstift. Deze methoden leiden echter niet in alle gevallen tot betere studieprestaties en ze houden de leerlingen af van een meer productieve aanpak. De hier vermelde methoden zijn eigenlijk een vorm van tijdverspilling.	1. Summarization Samenvatting	Students are often required to learn large amounts of material and summarization is a technique that involves having students write summaries identifying the main points of a text and capturing the gist of it while excluding unimportant or repetitive material. Summarization may boost learning and retention because it involves attending to and extracting the higherlevel meaning of the material. •          Samenvatten – Goede summarizing skills zijn noodzakelijk - de kwaliteit van de samenvatting is uitermate belangrijk OEFENEN IN HET SAMENVATTINGEN MAKEN (summarization en note-taking hebben wel effect). Het grootste nadeel van samenvatten is dat het veel oefening vereist en derhalve vaak niet effect is.
	2. Highlighting and Underlining	This is one of the most common techniques used by students and this may be due to the fact it is simple, does not require training or the investment of much time beyond what is already required for reading the material. One explanation for the use of highlighting, points to the ‘isolation effect’ whereby highlighted or underlined text will be more easily remembered as it is separated from the rest of the text. The reality is that highlighting does little to boost performance in tests and in fact in some circumstances it may actually hurt performance! •          Arceren/onderstrepen –(uit onderzoek blijkt dat het weinig effect heeft, men concentreert te veel op de gearceerde delen van de tekst)
	3. The keyword mnemonic trefwoorden visualiseren	This strategy was originally developed for learning new languages or vocabulary and involves the learner making a connection between a new word and an image involving a related word that serves as a "key" to remember the new word. The technique has been developed to work with many kinds of material. The downsides of this technique were that it may not produce long-lasting results and it wasn’t clear whether students would benefit from the technique when they have to generate the keywords themselves.  •          Kernwoorden genereren
	4. Imagery use for text learning de tekst visualiseren	This technique involves mentally imagining the content of each paragraph of text using simple and clear mental images. Developing such images can enhance one’s mental organisation or integration of information in the text. It was felt that this technique was only really effective when using text material that was imagery-friendly.
	5. Rereading Herlezen	Another technique which is commonly used by students is the rereading of material, whether it is an entire chapter, or just sections. Theoretically it has been suggested that rereading may simply increase the total amount of information encoded, whilst others claim that it increases understanding of the main ideas of the text. Although there are benefits to rereading text material its benefits in other contexts is not well documented. •          Herbestuderen
The Moderately Effective Ones De volgende drie methoden hebben ook enthousiaste aanhangers, maar ze komen toch niet in aanmerking voor de hoofdprijs, in veel gevallen omdat er te weinig wetenschappelijk bewijs is verzameld om hun effectiviteit te ondersteunen. Sommige methoden, zoals elaborative interrogation en self-explanation, zijn onvoldoende getest in onderwijssituaties in de echte wereld. Een andere methode die de laatste tijd in opkomst is, de zogeheten interleaved practice, wordt pas sinds kort systematisch bestudeerd. Niettemin lijken ze wel zo veel potentie te bezitten dat we ze wel durven aan raden – althans voor bepaalde situaties, die we hieronder kort zullen behandelen.	6. Self-Explanation Zelf de stof uitleggen	The core component of self-explanation involves having students explain some aspect of their processing during learning. Similar to elaborative interrogation, self-explanation may enhance learning by supporting the integration of new information with existing prior knowledge. This technique has been shown to be effective over wide age ranges and to have effects on a large range of learning outcomes, including various measures of memory, comprehension, and transfer. It was however marked down because it was believed that the effectiveness could be linked to a learner’s knowledge or ability level. •          Zelfverklaren + Zelfverklaren is aan jezelf hardop uitleggen waarom je bepaalde dingen aan het doen bent of hoe iets in elkaar zit. Leerlingen integreren bestaande informatie aan nieuwe informatie.  Het aan anderen uitleggen of vragen stellen aan elkaar heeft net als zelfverklaren hetzelfde positieve leereffect, koppelen ook bestaande informatie aan nieuwe informatie. Het geheugen is geen bak met losse informatie. Het geheugen is beter te vergelijken met een structuur die bestaat uit verbindingen. Hoe meer verbindingen je legt bij het opnemen van nieuwe informatie, hoe makkelijker de informatie weer op te halen is. Dat leggen van verbindingen kun je actief doen, door voorbeelden te bedenken, links te leggen met je dagelijkse ervaring en met wat je al weet.
	7. Elaborative Interrogation Blijven doorvragen	Elaborative interrogation (EI) is concerned with asking ‘why’. Humans have a natural tendency to be inquisitive and ask questions. Elaborative interrogation is a technique which attempts to capitalise on this inherent drive for understanding and there is much evidence to suggest that explanatory questioning can promote learning. It is a simple strategy that involves, for example, reading a fact and asking ‘Why would that be true’ and then trying to generate or find out the answer. The explanation for why this technique is successful is that elaborative interrogation enhances learning by supporting the integration of new information with existing prior knowledge. Interestingly research suggests that the answers generated to the why questions are not important as long as they are reasonable. Laat de leerling uitleggen waarom een bepaald feit waar is.
	8. Interleaved practice Switchen tussen verschillende onderwerpen	The vast majority of students will be required to learn content from many different subtopics or problems of many different kinds. In trying to learn lots of different material a common approach involves blocking. Blocking comprises studying all content from one subtopic or all problems of one type before the moving on to the next set of material. In contrast, interleaved practice, involves students alternating their practice of different kinds of items or problems. One reason why interleaved practice may be beneficial is that it allows students to more readily compare different kinds of problems. Another possible explanation is based on the retrieval from long-term memory that is afforded by interleaved practice. Whilst effective, it was felt that a lot more work was required to better understand the effects and which situations it would best suit. Varieer bij het oefenen van verschillende soorten problemen en materialen. Voorkom eenvormigheid
The Highly Effective Ones	9. Practice Testing Jezelf overhoren Leidt tot betere studieresultaten en krijgt daarom een hoog rapportcijfer. •          Jezelf toetsen  Veel leerlingen gebruiken de methode om het geleerde nogmaals te leren (herbestuderen = stampen). Uit onderzoek blijkt dat het veel effectiever is om het geleerde te toetsen (bijvoorbeeld: ik probeer op te halen wat ik net heb geleerd of doordat een docent een korte toets maakt voor de leerlingen (formatieve toetsen)). Het gaat hierbij dus niet om een officiële eind-toets maar testen die je zelf inbouwt tijdens het leren. Mogelijkheden om dit te doen zijn •          je stel vragen over de stof aan een studiemaatje en andersom •          je bedekt de stof en vertelt in eigen woorden wat je hebt gelezen/geleerd •          je mixt de voorbeelden uit de verschillende hoofdstukken en je vraagt jezelf de theorie die het voorbeeld illustreert erbij te vertellen •          je past de kennis toe in een andere context	Practice testing involves completing a test as a practice activity and could involve practicing recall of target information via the use of actual or virtual flashcards, completing practice problems or questions included at the end of textbook chapters, or completing practice tests included in the electronic supplemental materials that increasingly accompany textbooks. Practice testing may make it easy to retrieve subsequent information and may also enhance how well students mentally process and organize information. Practice testing has been shown to have a positive effect across a range of contexts and it is a technique that is not particularly time intensive and requires little training. Jezelf overhoren. Leidt tot betere studieresultaten en krijgt daarom een hoog rapportcijfer. Hoe werkt het? Een scholier hoeft niet te wachten op het echte proefwerk of examen, maar kan ook zichzelf thuis oefentests afnemen. Dat kan bijvoorbeeld door gebruik te maken van geheugenkaartjes (van karton of in digitale vorm) of met behulp van de voorbeeldvragen aan het eind van een hoofdstuk in het studieboek. De meeste leerlingen zijn bepaald niet dol op tests, maar uit honderden experimenten is gebleken dat oefentests de leerprestaties verbeteren en dat de leerstof beter blijft hangen. Bij een van die experimenten moesten leerlingen woordparen uit het hoofd leren. De helft van die woordparen werd vervolgens overhoord. Een week later konden de leerlingen zich van de woordparen die waren overhoord nog 35 procent herinneren en van de niet-overhoorde slechts vier procent. Bij een ander experiment kregen leerlingen paren van een Engels woord en een woord in het Swahili voorgelegd, waarna ze ofwel werden overhoord, ofwel de woordparen opnieuw mochten bekijken. Van de woordparen die waren overhoord onthielden ze 80 procent, van de woordparen die ze opnieuw hadden bekeken slechts 36 procent. Een mogelijke verklaring voor dit effect is dat oefentests een mentale zoektocht in het langetermijngeheugen op gang brengen, waardoor verwante informatie wordt geactiveerd, wat er weer toe leidt dat er meerdere geheugenroutes ontstaan, zodat de informatie gemakkelijker toegankelijk wordt. Wanneer werkt het? Iedereen, van kleuterschoolleerlingen tot vierdejaars medicijnenstudenten of volwassenen van middelbare leeftijd, heeft baat bij deze leermethode. Ze kan gebruikt worden voor allerlei soorten feitenkennis, zoals het leren van woorden in een vreemde taal, het maken van spellinglijsten en het in het geheugen prenten van de componenten van een bloem. Zelfs mensen met alzheimer kunnen met deze methode dingen beter onthouden. Korte, regelmatig herhaalde tests zijn het effectiefst, vooral wanneer de student feedback krijgt met betrekking tot de juiste antwoorden. Oefentests werken zelfs wanneer ze in een andere vorm zijn gegoten dan het echte proefwerk of examen. De gunstige effecten kunnen maanden of jaren aanhouden. Dat is fantastisch nieuws, aangezien het heel belangrijk is dat verworven kennis gedurende lange tijd beschikbaar blijft. Is het praktisch? Ja. Deze methode vergt niet al te veel tijd en vrijwel geen training. Hoe moet ik de methode toepassen? Dat kan bijvoorbeeld met geheugenkaartjes, waarbij op de voorkant een vraag staat en op de achterkant het antwoord, of volgens het Cornell-systeem. Dat houdt in dat u tijdens de les aantekeningen maakt en in een verticale kolom in de marge van uw notitieblok vragen en trefwoorden noteert. U kunt uzelf dan later overhoren door de aantekeningen te bedekken en te proberen de vragen te beantwoorden of de trefwoorden toe te lichten. Waardering Zeer goed bruikbaar. Deze methode werkt bij een breed scala van vakken, bij verschillende lesmethoden, bij mensen van uiteenlopende leeftijden en zowel voor kennis die maar kort onthouden hoeft te worden als voor kennis die permanent in het geheugen moet worden opgeslagen.
	10. Distributed Practice Gespreid leren Verdeel het studeren over een langere periode.	Whilst cramming before a test is commonplace among students it is generally acknowledged that distributing learning over time (either within a single study session or across sessions) typically benefits long-term retention more than massing learning opportunities in close succession. Distributed-practice effects may occur because the processing of material during a second learning opportunity suffers when it is close in time to the original learning episode. Basically, students do not have to work very hard to reread notes or retrieve something from memory when they have just completed this same activity, and furthermore, they may be misled by the ease of this second task and think they know the material better than they really do. Others suggest that the second learning opportunity may be more effective once the initial learning has been consolidated. It is a technique that works across students of different ages, with a wide variety of materials, on the majority of measures, and over long delays. •          Spreiden van leermomenten + Wat werkt beter a-a-a-b-b-b-c-c-c-d-d-d (=massing) of a-b-c-d-a-b-c-d-a-b-c-d (=spacing) (de laatste manier van spacing (bijvoorbeeld verspreidt over meerdere dagen) is veel efficiënter). Stel je hebt 3 dingen A, B en C te doen of te leren. In plaats AAA BBB CCC kun je beter de volgorde veranderen in ABC ABC ABC. De tijdsbesteding blijft hetzelfde maar het leereffect wordt vergroot. Hoe meer je spreidt in de tijd, (dagen, weken, maanden), hoe langer je het onthoudt. Met stamp-werk kun je de volgende dag een voldoende halen, maar een jaar later ben je alles weer vergeten.

Conclusies

Waarom hanteren scholieren geen effectievere studiemethoden? Blijkbaar brengen de docenten hen niet de beste methoden bij, omdat ze daar zelf tijdens hun opleiding niets over geleerd hebben. Toen wij zes leerboeken over onderwijspsychologie analyseerden, ontdekten we dat slechts één methode – ‘trefwoorden als geheugensteuntje’ – in alle zes boeken werd vermeld. Geen van de leerboeken gaf duidelijke aanwijzingen voor wat betreft het toepassen, de effectiviteit of de beperkingen van de diverse studiemethoden.

Een tweede probleem is wellicht dat in het onderwijssysteem de nadruk ligt op de inhoud van de stof en op het aanleren van vaardigheden om kritisch te denken. Er wordt maar weinig tijd uitgetrokken om de leerlingen bij te brengen hoe ze moeten leren. Het gevolg kan zijn dat leerlingen die op de basisschool en aan het begin van de middelbare school – wanneer ze intensief worden begeleid – aanvankelijk uitstekend presteren, maar later in de bovenbouw en op de universiteit in moeilijkheden komen – omdat daar van hen wordt verwacht dat ze zelf hun studie indelen.

Deze studiemethoden zijn geen wondermiddel. Ze werken alleen als de scholier gemotiveerd is en in staat ze te gebruiken. Toch denken wij dat bij een verstandige toepassing van deze methoden scholieren beter zullen presteren tijdens de les, bij examens en gedurende hun hele leven. (Uit Psyche&Brein, nr. 5, 2013).