Marzano - vijf dimensies van leren/denken

Marzano beschrijft in zijn instructiestrategie vijf dimensies van leren/denken.

Marzano heeft deze strategie ontwikkeld op basis van een grote hoeveelheid onderzoek over leren en beschouwt de vijf dimensies als de noodzakelijke ingrediënten voor actief en authentiek leren van leerlingen.

De vijf dimensies kunnen als volgt omschreven worden:

Dimensie 1: Het ontwikkelen van een positieve houding en opvatting over het eigen leren [ een positieve houding over het eigen leren ] Vragen:  Wat kan ik eraan doen om bij leerlingen een meer positieve houding ten aanzien van het leren te ontwikkelen?	In deze dimensie staan die aspecten centraal die voorwaarde zijn voor het leren van de leerlingen. Te denken valt aan het zich veilig voelen in de klas, zich geaccepteerd voelen door medeleerlingen en vertrouwen hebben in eigen kunnen.
Dimensie 2: Het leren/denken noodzakelijk voor het verwerven en integreren van nieuwe kennis. [ het verwerven en integreren van nieuwe kennis ] Vragen: Wat zijn de onderwerpen die ik de leerlingen wil aanleren? Welke vaardigheden wil ik de leerlingen aanleren? Ligt de klemtoon op de vragen van dimensie 2, dan staat beheersing van kennis centraal.	In deze dimensie staat het aanleren van twee vormen van kennis namelijk declaratieve kennis en procedurele kennis. Declaratieve kennis betreft informatie die leerlingen moeten kennen: woorden, regels, principes, etc. Procedurele kennis is kennis over wat leerlingen moeten doen: handelingen. Dat betreft bijvoorbeeld kennis van het doen van een staartdeling, het lezen van een kaart of het gebruik maken van grammaticaregels. Marzano beschrijft hoe beide vormen van kennis een andere didactiek vragen.
Dimensie 3: Het leren/denken noodzakelijk voor het uitbreiden en verfijnen van kennis van vaardigheden [ het verfijnen en bijstellen van de geleerde kennis ] Vragen: Welke kennis wil ik verfijnen en welke activiteiten van leerlingen zet ik daarbij in?	In deze dimensie worden een achttal vaardigheden aangeboden waarmee leerlingen hun kennis kunnen uitbreiden en verfijnen.  Dat zijn de vaardigheden  vergelijken,  classificeren,  induceren,  deduceren,  analyseren,  construeren van ondersteuning,  abstraheren, en  analyseren van perspectieven.  Wanneer leerlingen deze vaardigheden actief inzetten bij de in de tweede dimensie geleerde kennis, verfijnen ze die kennis en breiden ze die uit.
Dimensie 4: Leren/denken nodig voor het betekenisvol gebruiken van kennis [ het creatief toepassen van het geleerde ] Vragen: Wat zijn de grote onderwerpen waarbij betekenisvol gebruik zinvol is en hoe zal ik die taak structureren? Ligt de klemtoon op de vragen van dimensie 4, dan staat betekenisvol gebruik van kennis, onderzoek centraal.	In deze dimensie gaat het om betekenisvol gebruik van kennis.  Het gaat om het ontwikkelen van kennis die in te zetten is in realistische contexten.  Marzano onderscheidt vijf soorten betekenisvolle leertaken:  besluitvormingstaken,  onderzoek,  experimenteel onderzoek,  probleemoplossen en  uitvinden/ontwerpen.
Dimensie 5: Productieve leer- en denkgewoontes [ het ontwikkelen/leren van productieve leergewoontes ] Vragen:  Welke productieve leer/denkgewoonten moeten beklemtoond worden?	Leren is vooral effectief wanneer leerlingen in staat zijn hun eigen leergedrag vorm te geven.  In deze dimensie beschrijft Marzano hoe leerlingen dat zouden kunnen doen.  Hij besteedt daarbij aandacht aan zelfregulerend denken/leren, aan kritisch denken/leren en aan creatief denken/leren.

Marzano pleit ervoor om aan alle dimensies aandacht te besteden en er niet één achterwege te laten. Hij pleit daarbij voor een afwisseling van zowel docentgestuurde activiteiten als meer leerlinggestuurde activiteiten. Bij dat laatste pleit hij voor hogere orde leren.

Bronnen:

- A Different Kind of Classroom, Teaching with Dimensions of Learning   [ ASCD, 1992 ].

- Website van Marzano: http://www.marzanoresearch.com/site/. Daar zijn delen van zijn boeken te downloaden.